“Ach kind, dat is al jaren geleden, jaren. Och god,” is het eerste wat mijn oma zei toen ik in het kader van mijn afstudeerproject in oude fotoboeken zocht naar interessante verhalen uit de familie.
Mijn oma houdt er niet van om te vertellen over alles wat er vroeger is gebeurd; ze gaat door met het leven en kijkt vooruit. Een goed streven, vooral voor een oude mevrouw met een keur aan ellendige herinneringen. Hoe trots ik ook ben op deze manier van leven van mijn oma, ik vind het zonde dat de verhalen achter blijven. In de film Geesje Ottens – moeder van oma verbeeld ik daarom verhalen van mijn oma en haar moeder, verteld door oma zelf.
Als een van de weinige jongeren plak ik nog fanatiek foto’s in; ik heb zo onderhand wel veertien fotoboeken vol en blader ze geregeld door. Zo ook op een saaie zondagmiddag. Het bleef toen echter niet bij mijn eigen kinderkiekjes, ook die van mijn moeder moesten eraan geloven. Nog diezelfde middag ben ik naar mijn oma gereden om daar de alleroudste fotoboeken te bekijken. Ik voelde me bevoorrecht dat oma me de verhalen vertelde, de verhalen ze liever uit de weg gaat.
Omdat de herinneringen erg persoonlijk zijn en vol emotie zitten, kon ik niet anders dan ze met veel respect en gevoeligheid behandelen. De verhalen komen uit de kindertijd van mijn oma en daarvoor, een tijd waarin ik me moest inleven om ze goed te begrijpen. Letterlijk inleven welteverstaan: ik ben in de huid gekropen van de mensen op de oude foto’s en heb de kleding gemaakt die zij dragen. Op deze manier was ik één met mijn familie en hun verhalen, en zouden ze nooit meer uit mijn herinnering weg te vagen zijn.
Het resultaat is een erg persoonlijke film die mij heel dierbaar is. Zonder de vuile was buiten te hangen, komt de ernst (maar absoluut ook de humor) van mijn oma’s leven, en van de jaren daarvoor, naar boven.
Ik hoop in mijn verdere leven meer herinneringen te vereeuwigen op het beeldende vlak, zodat men hiervan kan leren en het herkenning biedt. Want uiteindelijk wil niemand vergeten.
In aanloop naar De Grote Geheugen Show vertellen alumni van ArtEZ over hun werk en de relatie met geheugen, herinnering en/of (persoonlijke) geschiedenis. Henrieke neemt ook deel aan de kleine expositie De Grote Geheugen Show. Hierin wordt een aantal projecten van ArtEZ alumni – met als thema de fascinatie voor het verleden, herinneringen en/of de werking van het geheugen – bij elkaar gebracht. De expositie is te zien vanaf 13 februari op de begane grond in Rozet.
