In aanloop naar Chaos & Conflict vertellen studenten en alumni van ArtEZ over hun werk en de relatie met de thematiek van ons festival. Asja Keeman schrijft over haar afstudeerproject Front Row dat ingaat op de politieke demonstratie die plaatsvond na de aanslag op Charlie Hebdo. Asja studeerde in 2015 af bij Graphic Design in Arnhem. Zij zal ook meediscussiëren in het debat Too Artist to Act?
De continue nieuwsstroom van vandaag de dag houdt ons geïnformeerd over de wereld om ons heen, en dat het niet uitsluitend gebaseerd is op feiten weten we allemaal. Nieuws speelt in op onze behoeftes, het moet entertainen, confronteren en hier en daar dramatisch zijn om onze aandacht vast te houden. Dit wetende zet ik altijd vraagtekens bij de informatie die we dagelijks voorgeschoteld krijgen, omdat veel dingen niet zijn zoals ze lijken. Het is vaak een kwestie van perspectief. Dit was een van de beweegredenen voor mijn afstudeerproject ‘Front Row’. Het is een performance die dieper ingaat op de politieke demonstratie die plaatsvond na de terroristische aanslag op Charlie Hebdo. De eerste foto die naar buiten kwam van de politieke demonstratie toonde de verschillende wereldleiders in een rij op Place de la République. De volgende dag verscheen echter een heel andere foto, een waarop te zien was dat wereldleiders afgeschermd en ver weg van de daadwerkelijke demonstratie op een straat stonden die zwart zag van de fotografen en journalisten. Ze hebben nooit meegelopen met de demonstratie en waren na de publiciteitsstunt snel weer vertrokken.
Gebaseerd op deze beruchte foto van de wereldleiders vertelt mijn performance ‘Front Row’ een ingrijpende ‘navertelling’ van de politieke demonstratie. Wekenlang sprak ik eens per week met Anke Spieringhs (een theaterstudent); ik ging met haar in discussie over het gebruik van theater in de politiek en vice versa. Vanuit deze discussies ontstond het idee van een ‘navertelling’ in de vorm van een performance. Ik gebruikte de metafoor van een Shakespeareaans theaterstuk om de kleinste manoeuvres van de wereldleiders te bekritiseren. Mijn onderzoeksvraag was: “Wat is de waarde van symboolpolitiek en hoe beïnvloedt dit de crisissituatie?” Het antwoord vond ik in het theater.
Bij een gebeurtenis als deze speelt de wereldleider een belangrijke rol, de rol van het vertegenwoordigen van de afwezigen: Het volk. Bij de demonstratie stonden ze echter symbool voor vrijheid waardoor de mens achter het symbool uit zicht raakt. Hierdoor konden wereldleiders zoals Netanyahu, die enerzijds het Joodse volk representeerde en anderzijds het conflict, ook meedoen aan de demonstratie. Symboolpolitiek veroorzaakt een versimpeling van de werkelijkheid waardoor het desbetreffende conflict onopgelost blijft, het spektakel is belangrijker dan het uiteindelijke doel. De zogenaamde wereldleiders worden acteurs voor onze entertainment. Hierdoor verandert ook de waarde van de wereldleider, die ligt namelijk niet langer in de persoon of waar hij of zij voor staat, maar in hun rol. De performance Front Row bestaat daarom niet uit een specifieke cast, maar kan door middel van de scripts door iedereen uitgevoerd worden.
