Een mini-revolutie vanuit het vrouwentoilet

ArtEZ Studium Generale besteedt veel aandacht aan feminisme en (gender)gelijkheid in haar huidige programmering. We zijn blij om te zien dat dit ook regelmatig door studenten wordt aangekaart. Een van hen is Lotte van den Hoogen (24). Zij studeert deze week af bij Fine Art & Design in Education met haar project Fe-mini-isme. Van den Hoogen wil met haar werk het gevoel van saamhorigheid onder vrouwen versterken. Haar mini-zines, die je zelf uit een tamponautomaat mag halen, gaan bijvoorbeeld over hoe om te gaan met ongewenste opmerkingen, de hype rondom seks en psychische bijwerkingen van de pil.

Kan je wat over je project Fe-mini-isme vertellen?
Het Fe-mini-isme gaat over hoe vrouwen met kleine acties veel kunnen betekenen voor het saamhorigheidsgevoel onder vrouwen (sisterhood). In mijn werk vertaal ik dat naar een zine die je zelf uit een tamponautomaat kan halen. Een zine is een zelf uitgebracht magazine, begonnen in de ondergrondse pers. In deze zines beschrijf ik mijn eigen ervaringen en geef ik iets persoonlijks mee aan degene die de zine krijgt. Dit draagt bij aan het grote geheel van het feminisme omdat het taboes doorbreekt, schaamte uit de weg gaat en onderwerpen bespreekbaar maakt.

De tamponautomaat verwijst naar de plek waar veel van die interacties plaats vinden: het vrouwentoilet. Ook vind ik het een leuk idee dat mijn mini-revolutie daar begint of er in ieder geval aan refereert. Ik wil vrouwen meegeven dat ze in onze patriarchale samenleving vaak tegen elkaar uitgespeeld worden. Denk aan de media of op de werkvloer waar vaak gefocust wordt op ‘kattigheid’ of ‘jaloezie’. Vrouwen zouden zich bewuster moeten zijn van de fijne interacties die ze met elkaar kunnen hebben.

Hoe ben je geïnteresseerd geraakt in het feminisme?
Voorheen durfde ik mijzelf wel feminist te noemen, ondanks dat daar best wel een stigma op rust. In de afgelopen twee jaar ben ik mij meer en meer gaan verdiepen in feministische literatuur en podcasts. Heb me ondergedompeld in de wereld van het feminisme. Het feminisme verbindt me met andere vrouwen op de academie en dat geeft me hoop in tijden van Trump, de Nashville-verklaring en de abortuswet, waarin we soms juist terug in de tijd lijken te gaan.

Mijn stage bij Neue Welle heeft ook invloed gehad. Dit is een website voor docenten en studenten met hedendaagse kunstbronnen. Bij het verzamelen van bronnen kwam ik veel feministische kunst tegen. Zoals een van mijn favoriete kunstenaars: Natalie Baxter. Zij maakt pluche ‘slappe’ knuffel geweren met hele vrolijke en stereotyperende vrouwelijke stofjes. Hierdoor ontkracht ze de typerende mannelijke machtsgevoel van een wapen.

Wat vind je ervan dat in Nederland maar weinig vrouwelijke kunstenaars (13%) worden tentoongesteld?
Het is heel heftig, zeker als je bedenkt hoe lang dit al aangekaart wordt door bijvoorbeeld de Guerrilla Girls. Wel merkte ik in mijn stage bij het Stedelijk Museum Amsterdam dat er steeds meer gekeken wordt naar diversiteit van de kunstenaars bij de samenstelling van een tentoonstelling. Het museum heeft een aparte afdeling die er op toeziet dat er genoeg aandacht is voor representatie van vrouwelijke kunstenaars, kunstenaars uit LGBTQ+ community en niet-westerse kunstenaars.

Wat zijn de reacties op jouw werk?
In het begin was het soms wel moeilijk om met mijn begeleiders over het feminisme te praten zonder dat er veel grapjes gemaakt werden. Gelukkig is dat uiteindelijk goed gekomen.

Welke kunstenaars bewonder jij of inspireren jou?
Beeldende kunstenaars zoals Natalie Baxter en Lilly van der Stokker zijn een grote inspiratie geweest voor dit werk. Maar ook artiesten zoals Cherry Glazerr, MEROL en Pussy Riot hebben een invloed gehad. Mijn project is bijvoorbeeld begonnen door het lied ‘I told you I would be with the guys’ van Cherry Glazerr. Zij heeft trouwens ook een heel tof lied over menstruatie, ‘White is not my colour this evening’

Hoe denk je dat we vrouwelijke kunstenaars kunnen steunen?
Ik denk dat het wel zou helpen om bij een museum aan te geven wanneer het jou opvalt dat er weinig vrouwelijke kunstenaars bij een tentoonstelling zijn. Je kan klachten ook via social media kenbaar maken of opsturen naar bekende feministische influencers zoals Damn Honey en Zeikschrift.

Vind jij dat feministische kunst nog steeds relevant is onze maatschappij?
Ik merk zelf dat de maatschappij best wel gepolariseerd is als het om feminisme gaat, net zoals bij de zwarte pietendiscussie. Als het activisme te fel is, schieten veel mensen in de verdediging. Dan is er geen gesprek meer mogelijk of luisteren mensen niet meer. Ik denk dat mijn werk mensen uitnodigt om na te denken over een eigen ervaring of die van iemand uit hun omgeving.