Als al je herinneringen wegvallen, blijf je dan wel de persoon die je was? Is het perse kwalijk dat ouderen met dementie niet meer de mensen waren die ze waren? Hoe verhoud je je als kunstenaar/theatermaker tot iemand met dementie? Spreek je tot de mens die was of tot de mens die is?
Meneer van S. was op de ochtend dat ik hem voor het eerst zou ontmoeten behoorlijk in de war. De eerste stappen in zijn kamer werden door hem begeleid met wild gevloek en geschreeuw. De verzorgster mompelde dat ik later maar even op de koffie moest gaan. Ik stemde in stilte toe.
Een week later was het middag (dat had ik al onthouden van het vorige bezoek). Meneer van S. zat in zijn stoel en dronk zijn laatste slok koffie. “Ben je d’r weer?” Zijn vraag was even serieus als grappend. Zou Meneer van S. doorhebben dat hij aan het dementeren was?
De niet nader te noemen krant, in het gloednieuwe tabloid-format, lag op de salontafel van Meneer van S. Ik zag in die krant de sleutel tot de schatkamer aan verhalen in het hart van de demente man die voor me zat.
Zo ging het dan elke week. Had ik een krant bij me? Dan vertelde Meneer van S. over het strand, over op de fiets naar Bloemendaal om daar bier te drinken in de keet, over zijn tijd in Haarlem, over zijn Peugeot 404 waar hij 400.000 (ja, 400.000!) kilometer per jaar mee reed om verzekeringen te verkopen. Had ik de krant niet bij me? Dan was het een stille man. Een man die klaar was in het verzorgingstehuis waar hij vertoefde.
Toen Meneer van S. overleed overspoelde mij een gevoel van spijt. Ik had nog zo veel willen horen van de herinneringen die bij deze man al zo waardevol waren geworden. Toen besefte ik dat ik het goed had gedaan. Ik had de man behandeld om wie hij in het moment was. Ik heb hem niet behandeld als de man die hij is. Zijn herinneringen wel zo belangrijk voor de persoon die je bent? Ik weet het niet. Meneer van S. had niet veel herinneringen meer over, maar desalniettemin vond ik het een prachtige, waardevolle en oprechte man.
Zes derdejaarsstudenten van de opleiding Docent Theater Zwolle (Eileen Slobben, Femke van der Pot, Linda van der Broek, Ewout Ganzevoort, Yornik Onstenk en Job Kühlkamp) volgen het keuzeprofiel ‘Sociaal-artistiek’. Onder leiding van Thijs Hazeleger en Ingrid van Leeuwen gingen zij elke woensdag op bezoek bij hun buren; de ouderen van zorghuis Wilhelmina van Sonsbeeck. De bezoekjes waren niet alleen voor de gezelligheid. Tijdens deze bezoekjes trainden de studenten hoe om te gaan met vragen en de antwoorden die allang weer vergeten zijn.
Meneer van S. was op de ochtend dat ik hem voor het eerst zou ontmoeten behoorlijk in de war. De eerste stappen in zijn kamer werden door hem begeleid met wild gevloek en geschreeuw. De verzorgster mompelde dat ik later maar even op de koffie moest gaan. Ik stemde in stilte toe.
Een week later was het middag (dat had ik al onthouden van het vorige bezoek). Meneer van S. zat in zijn stoel en dronk zijn laatste slok koffie. “Ben je d’r weer?” Zijn vraag was even serieus als grappend. Zou Meneer van S. doorhebben dat hij aan het dementeren was?
De niet nader te noemen krant, in het gloednieuwe tabloid-format, lag op de salontafel van Meneer van S. Ik zag in die krant de sleutel tot de schatkamer aan verhalen in het hart van de demente man die voor me zat.
Zo ging het dan elke week. Had ik een krant bij me? Dan vertelde Meneer van S. over het strand, over op de fiets naar Bloemendaal om daar bier te drinken in de keet, over zijn tijd in Haarlem, over zijn Peugeot 404 waar hij 400.000 (ja, 400.000!) kilometer per jaar mee reed om verzekeringen te verkopen. Had ik de krant niet bij me? Dan was het een stille man. Een man die klaar was in het verzorgingstehuis waar hij vertoefde.
Toen Meneer van S. overleed overspoelde mij een gevoel van spijt. Ik had nog zo veel willen horen van de herinneringen die bij deze man al zo waardevol waren geworden. Toen besefte ik dat ik het goed had gedaan. Ik had de man behandeld om wie hij in het moment was. Ik heb hem niet behandeld als de man die hij is. Zijn herinneringen wel zo belangrijk voor de persoon die je bent? Ik weet het niet. Meneer van S. had niet veel herinneringen meer over, maar desalniettemin vond ik het een prachtige, waardevolle en oprechte man.
Zes derdejaarsstudenten van de opleiding Docent Theater Zwolle (Eileen Slobben, Femke van der Pot, Linda van der Broek, Ewout Ganzevoort, Yornik Onstenk en Job Kühlkamp) volgen het keuzeprofiel ‘Sociaal-artistiek’. Onder leiding van Thijs Hazeleger en Ingrid van Leeuwen gingen zij elke woensdag op bezoek bij hun buren; de ouderen van zorghuis Wilhelmina van Sonsbeeck. De bezoekjes waren niet alleen voor de gezelligheid. Tijdens deze bezoekjes trainden de studenten hoe om te gaan met vragen en de antwoorden die allang weer vergeten zijn.
