ArtEZ Studium GeneraleDeep Dive Online Courses
Burren national park
Burren national park

Les 2

Andere perspectieven op LAND

Deze les gaat over verschillende houdingen en verhoudingen ten aanzien van LAND gezien vanuit verschillende perspectieven. We zullen meer verbredend/verdiepend kijken.
Wie is 'de kunstenaar', wie is 'de mens'?
In 'het Westen' zien we onszelf nog altijd als vanzelfsprekend als degenen die uitspraken over 'de geschiedenis', 'de mens' en 'de kunstenaar' kunnen doen. Maar…. Is dat zo?

Kunnen we voorbij het dualistisch denken en kunnen we erin slagen onszelf eens te decentraliseren, de mens niet zien als het centrale punt in de wereld.

Wat kan het innemen van een ander, niet-menselijk perspectief je opleveren? Waar kom je op uit wanneer je je als maker verhoudt tot het niet-menselijke en hoe zou dat kunnen? Bestaat er zoiets als 'zeewier-ervaring'? Of hoe leeft en voelt een plant zich?

Je overweegt het LAND

Bekijk onderstaande video waarin je je verdiept in andere perspectieven op land.

Video les 2 LAND

Je loopt op LAND

Suggesties voor verdieping en verwerking: lees, kijk, denk en maak.

Wier en water

Lees deze drie teksten:

1. Wat het water te zeggen heeft door Persis Bekkering

2. Tentoonstellingbespreking RE-NATURE in Den Bosch

3. Rood zijn, over de verbindingsdraad tussen kleur en natuur door Barbara Collé

Centrale leesvraag: wat haal je uit het water en RE-NATURE na het lezen van deze teksten?
Rossella Biscotti - The Journey (2016- lopend), foto: Alexandra Pace
Rossella Biscotti - The Journey (2016- lopend), foto: Alexandra Pace
Wij als westerse, moderne mensen hebben het idee dat we de wereld onder controle hebben. Dat is een dominante, contraproductieve houding. Zo lang we daar aan vasthouden creëren we steeds meer nieuwe problemen. Ook duurzaamheid is geen oplossing om de uitbuiting van onze planeet te stoppen.

Bekijk hieronder de video 'A fair ecological future'

Een interview met Darko Lagunas

A fair ecological future

Centrale kijkvraag

Wat zie jij als mogelijke oplossingen voor a fair ecological future? Denk je dat kunst (tentoonstellingen als RE-NATURE en een essay als dat van Persis Bekkering) daaraan kunnen bijdragen? Zie je daarin een rol voor jezelf weggelegd?

Aanvullend wijs ik jullie op de Tegenlicht aflevering In de ban van het bos (2019)
Ambassade van de Noordzee. Foto: Lize Kraan
Ambassade van de Noordzee. Foto: Lize Kraan

MAAK

Wat levert het innemen van een ander perspectief je op voor je blik op LAND?

Laat je inspireren door Theun Karelse
(zie ook: theunkarelse.net).

Theun spreekt in de video onder andere over hoe we ons navigeren en oriënteren. Hij zegt dat we dat we daarbij als mens altijd uitgaan van het hebben van de controle en dat we dus ook zo over onze zintuigen denken. Is dat eigenlijk wel zo vanzelfsprekend?
crs.31.ambassadevandenoordzeetheunkarelse.webp
Stap 1: Ervaar de wereld anders
Wanneer je vooruit loopt treedt je het landschap tegemoet. Wanneer je dat achterwaarts zou doen, laat je het landschap achter je. Dit levert een totaal ander idee en een andere ervaring van jij in de wereld op.
Stap 2: Kies zelf iets uit de natuur
Lees erover. Probeer de wereld te ervaren vanuit dat perspectief. Wat brengt het je om jezelf niet meer als centraal punt te nemen? Je kunt deze maakopdracht in een discipline naar keuze aanpakken/uitvoeren. Bijvoorbeeld in de vorm van een manifest!
Aanvullend op het bovenstaande wil ik verwijzen naar de blog van Wouter Engelbart en Platform DIS. Hij stelt de vraag waarom zeewieren ons kunnen helpen met een steviger positief ecologisch perspectief op de toekomst? Er is een onderzoeksproject ‘verstrengeld’ genaamd, en zelfs een heus zeewiermanifest!
Daarnaast kun je het ook vanuit twee verschillende natuurlijke elementen benaderen en daar een vergelijking tussen maken.

Tot slot de DIY workshop HELLO PLANT, waarnaar al verwezen wordt in de video.

Twee denkvragen

Denkvraag 1:
In LAND spreken we steeds over de relatie tussen eigendom van land en klimaatafbraak. Leg jij ook een relatie tussen deze twee begrippen in je werk en denken of liggen ze voor jou ver uit elkaar?
Denkvraag 2:
In het NRC van 6 oktober 2021 verscheen een artikel getiteld Tegen de klimaatcrisis is geen kunstwerk opgewassen. Vele kunstwerken worden genoemd in dit artikel, maar ook in de video. In het krantenartikel stond:

Kunst blinkt gelukkig uit in het voorstelbaar maken van het onvoorstelbare. Maar wanneer kunstenaars dat doen met grootschalige klimaatkunst, voelt het vaak alsof kunst tekortschiet. De kunst werkt verlammend, vaak doordat het zelf vervuilend is, of omdat het wel het probleem verbeeldt, maar geen alternatief aandraagt. Daardoor oogt het kunstwerk machteloos.


Schrijf een kort essay over hoe jij hierover denkt. Welke kunstwerken vind je opgewassen tegen de klimaatcrisis en welke niet? Ga op zoek naar voorbeelden en argumenten.

Deel je essay in de studium generale community.

Les 3

tooltip